133 ва̄ран̣а̄ватагаманах̣

правэш́а

।। ом̣ ом̣ намо на̄ра̄йан̣а̄йа।। ш́рӣ вэдавйа̄са̄йа намах̣ ।।

ш́рӣ кр̣шн̣адваипа̄йана вэдавйа̄са вирачита

ш́рӣ маха̄бха̄рата

а̄ди парва

джатугр̣хада̄ха парва

адхйа̄йа 133

са̄ра

анусариси бам̣да паураджанаранну йудхишт̣хирану хим̣дэ̆ кал̤ухисидуду (1-17). па̄м̣д̣авару хо̆рад̣ува̄га видурану млэччха бха̄шэ̆йалли йудхишт̣хиранигэ̆ о̆гат̣ина рӯпадалли дурйодханана ш́алйам̣трада куриту э̆ччарисидуду (18-30).

01133001 ваиш́ам̣па̄йана ува̄ча।
01133001a па̄м̣д̣ава̄сту ратха̄нйуктва̄ садаш́ваиранилопамаих̣।
01133001c а̄рохама̄н̣а̄ бхӣшмасйа па̄дау джагр̣хура̄ртават।।
01133002a ра̄джн̃аш́ча дхр̣тара̄шт̣расйа дрон̣асйа ча маха̄тманах̣।
01133002c анйэша̄м̣ чаива вр̣ддха̄на̄м̣ видурасйа кр̣пасйа ча।।

ваиш́ам̣па̄йанану хэл̤идану: “анилопама уттама аш́вагал̤анну кат̣т̣идда ратхагал̤анну эрува̄га а̄рта па̄м̣д̣авару бхӣшма, ра̄джа дхр̣тара̄шт̣ра, маха̄тма дрон̣а, видура, кр̣па матту анйа вр̣ддхара па̄дагал̤игэ̆рагидару.

01133003a эвам̣ сарва̄нкурӯнвр̣ддха̄набхива̄дйа йатаврата̄х̣।
01133003c сама̄лим̣гйа сама̄на̄м̣ш́ча ба̄лаиш́ча̄пйабхива̄дита̄х̣।।

хӣгэ̆ э̆лла курувр̣ддхаригӯ абхивам̣диси йатавратару сама̄наранну а̄лим̣гисидару матту кирийарим̣да абхивам̣дисалпат̣т̣ару.

01133004a сарва̄ ма̄тр̣̄статха̄пр̣шт̣ва̄ кр̣тва̄ чаива прадакшин̣ам̣।
01133004c сарва̄х̣ пракр̣тайаш́чаива прайайурва̄ран̣а̄ватам̣।।

э̆лла та̄йам̣диригӯ прадакшин̣э̆ намаска̄рагал̤анну ма̄д̣и э̆лла праджэ̆гал̤им̣да бӣл̤ко̆м̣д̣у ва̄ран̣а̄ватаккэ̆ хо̆рат̣ару.

01133005a видураш́ча маха̄пра̄джн̃астатха̄нйэ курупум̣гава̄х̣।
01133005c паура̄ш́ча пурушавйа̄гхра̄нанвайух̣ ш́окакарш́ита̄х̣।।

маха̄пра̄джн̃а видура, анйа курупум̣гавару матту ш́ока̄рта паурару а̄ пурушавйа̄гхраранну хим̣ба̄лисидару.

01133006a татра кэччидбрувам̣ти сма бра̄хман̣а̄ нирбхайа̄стада̄।
01133006c ш́очама̄на̄х̣ па̄м̣д̣упутра̄натӣва бхаратаршабха।।

бхаратаршабха! аллийэ идда кэ̆ла нирбхайа бра̄хман̣ару па̄м̣д̣упутрарига̄ги атӣва дух̣кхитара̄ги хэл̤ико̆л̤л̤уттиддару:

01133007a вишамам̣ паш́йатэ ра̄джа̄ сарватха̄ тамаса̄вр̣тах̣।
01133007c дхр̣тара̄шт̣рах̣ судурбуддхирна ча дхармам̣ прапаш́йати।।

“вишама ра̄джа дхр̣тара̄шт̣рану э̆ллэ̆д̣э̆йаллийӯ катталэ̆йаннэ ка̄н̣уттидда̄нэ̆. дурбхуддхийу дхармаваннэ нод̣увудилла.

01133008a на хи па̄памапа̄па̄тма̄ рочайишйати па̄м̣д̣авах̣।
01133008c бхӣмо ва̄ балина̄м̣ ш́рэшт̣хах̣ каум̣тэйо ва̄ дханам̣джайах̣।
01133008e кута эва маха̄пра̄джн̃ау ма̄дрӣпутрау каришйатах̣।।

апа̄па̄тма па̄м̣д̣авану па̄пагаийуваванэ алла; балигал̤алли ш́рэшт̣ха бхӣмана̄галӣ, каум̣тэйа дханам̣джайана̄галӣ, маха̄пра̄джн̃а ма̄дрӣпутрара̄галӣ па̄паваннэ̆м̣дӯ э̆сагувудилла.

01133009a тадра̄джйам̣ питр̣тах̣ пра̄птам̣ дхр̣тара̄шт̣ро на мр̣шйатэ।
01133009c адхармамакхилам̣ ким̣ ну бхӣшмо'йамануманйатэ।
01133009e вива̄сйама̄на̄настха̄нэ каум̣тэйа̄нбхаратаршабха̄н।।

авару питр̣виним̣да ра̄джйаванну пад̣э̆диддуду дхр̣тара̄шт̣ранигэ̆ сахисаликка̄галилла. бхаратаршабха каум̣тэйаранну энӯ ка̄ран̣авилладэ хо̆рагат̣т̣ува ӣ атидо̆д̣д̣а адхармаккэ̆ бхӣшмана̄дарӯ хэгэ̆ ануматийаннитта?

01133010a питэва хи нр̣по'сма̄камабхӯччха̄м̣танавах̣ пура̄।
01133010c вичитравӣрйо ра̄джарших̣ па̄м̣д̣уш́ча курунам̣данах̣।।

хим̣дэ̆ ш́а̄м̣танава вичитравӣрйа матту курунам̣дана па̄м̣д̣у иббарӯ намма там̣дэ̆гал̤ам̣тиддару.

01133011a са тасминпурушавйа̄гхрэ дишт̣абха̄вам̣ гатэ сати।
01133011c ра̄джапутра̄нима̄нба̄ла̄ндхр̣тара̄шт̣ро на мр̣шйатэ।।

а̄ пурушавйа̄гхрану даива̄дхӣнана̄да нам̣тара ба̄лакара̄да ӣ ра̄джапутраранну дхр̣тара̄шт̣ранигэ̆ сахисала̄гуттилла.

01133012a вайамэтадамр̣шйам̣тах̣ сарва эва пуроттама̄т।
01133012c гр̣ха̄нвиха̄йа гаччха̄мо йатра йа̄ти йудхишт̣хирах̣।।

намагэ̆ кӯд̣а авананну сахисала̄гуттилла. на̄вэ̆лларӯ ӣ уттама нагари- манэ̆гал̤анну то̆рэ̆ду йудхишт̣хирану хогуваллигэ̆ хогон̣а.”

01133013a та̄м̣статха̄ва̄динах̣ паура̄ндух̣кхита̄ндух̣кхакарш́итах̣।
01133013c ува̄ча парамапрӣто дхармара̄джо йудхишт̣хирах̣।।

дух̣кхита паурару ӣ рӣти ма̄тана̄д̣ико̆л̤л̤уттирува̄га дух̣кхакарш́ита дхармара̄джа йудхишт̣хирану парамапрӣтана̄ги хэл̤идану:

01133014a пита̄ ма̄нйо гурух̣ ш́рэшт̣хо йада̄ха пр̣тхивӣпатих̣।
01133014c аш́ам̣кама̄наистатка̄рйамасма̄бхирити но вратам̣।।

“гурувинам̣тэ̆ ш́рэшт̣ха пр̣тхвӣпатийанну там̣дэ̆йам̣тэ̆ маннисабэку. авану нанагэ̆ энанну хэл̤утта̄но аданну свалпавӯ ш́ам̣кисадэ ма̄д̣уттэвэ̆ э̆ннувуду намма врата.

01133015a бхавам̣тах̣ сухр̣до'сма̄камасма̄нкр̣тва̄ прадакшин̣ам̣।
01133015c а̄ш́ӣрбхирабхинам̣дйа̄сма̄ннивартадхвам̣ йатха̄гр̣хам̣।।

нӣву намма сухр̣дайару. намагэ̆ прадакшин̣э̆ ма̄д̣и а̄ш́ӣрвадиси намманну абхинам̣диси нимма нимма манэ̆гал̤игэ̆ тэ̆рал̤и.

01133016a йада̄ ту ка̄рйамасма̄кам̣ бхавадбхирупапатсйатэ।
01133016c тада̄ каришйатха мама прийа̄н̣и ча хита̄ни ча।।

ниммим̣да намагэ̆ йа̄ва̄гала̄дарӯ ка̄рйава̄габэкэ̆м̣да̄га нанагэ̆ прийа матту хитакарава̄давугал̤анну ма̄д̣увирам̣тэ̆.”

01133017a тэ татхэти пратиджн̃а̄йа кр̣тва̄ чаита̄нпрадакшин̣ам̣।
01133017c а̄ш́ӣрбхирабхинам̣дйаина̄м̣джагмурнагарамэва хи।।

авару ха̄гэ̆йэ а̄галэ̆м̣ду пратиджн̃э̆ма̄д̣и аваригэ̆ прадакшин̣э̆ ма̄д̣и а̄ш́ӣрвадиси-абхинам̣диси нагараккэ̆ хим̣диругидару.

01133018a паурэшу ту нивр̣ттэшу видурах̣ сарвадхармавит।
01133018c бодхайанпа̄м̣д̣аваш́рэшт̣хамидам̣ вачанамабравӣт।
01133018e пра̄джн̃ах̣ пра̄джн̃ам̣ прала̄паджн̃ах̣ самйагдхарма̄ртхадарш́ива̄н।।

паурару хим̣диругида нам̣тара сарва дхармавиду видурану па̄м̣д̣аваш́рэшт̣ханигэ̆ бодхисутта̄ пра̄джн̃ану дхарма̄ртхадарш́и о̆гат̣угал̤анну арийабалла пра̄джн̃анигэ̆ хэл̤увам̣тэ̆ ӣ ма̄тугал̤анна̄д̣идану:

01133019a виджн̃а̄йэдам̣ татха̄ курйа̄да̄падам̣ нистарэдйатха̄।
01133019c алохам̣ ниш́итам̣ ш́астрам̣ ш́арӣрапарикартанам̣।
01133019e йо вэтти на тама̄гхнам̣ти пратигха̄тавидам̣ двишах̣।।

“тил̤идирувавану а̄паттанну гэ̆ллалу прайатнисутта̄нэ̆. лохаваллада а̄дарӯ мо̆нача̄да ш́астраво̆м̣ду ш́арӣраванну а̄варисидэ̆. иданну тил̤идавананну йа̄ва а̄йудхавӯ ко̆ллувудилла а̄дарэ̆ ш́атруванну э̆дурисуттадэ̆.

01133020a какшагхнах̣ ш́иш́ирагхнаш́ча маха̄какшэ билаукасах̣।
01133020c на дахэдити ча̄тма̄нам̣ йо ракшати са джӣвати।।

какшагал̤анну матту чхал̤ийанну ко̆ллувам̣таха а̄йудхаву виш́а̄ла биладаллирувуданну ко̆ллувудилла э̆м̣ду тил̤идавану таннанну та̄нэ ракшисико̆м̣д̣у джӣвисутта̄нэ̆.

01133021a на̄чакшурвэтти пам̣тха̄нам̣ на̄чакшурвим̣датэ диш́ах̣।
01133021c на̄дхр̣тирбхӯтима̄пноти будхйасваивам̣ прабодхитах̣।।

куруд̣анигэ̆ да̄ри ка̄н̣увудилла, куруд̣анигэ̆ диккэ ка̄н̣увудилла матту танна ракшан̣э̆йанну ма̄д̣ико̆л̤л̤адирувавану ш́рэйассанну хо̆м̣дала̄ра. иданну тил̤иду джа̄гарӯкана̄гиру.

01133022a ана̄птаирдаттама̄даттэ нарах̣ ш́астрамалохаджам̣।
01133022c ш́ва̄вичш́аран̣ама̄са̄дйа прамучйэта хута̄ш́ана̄т।।

нарану а̄птаралладаварим̣да ко̆д̣алпат̣т̣а лохаваллада ӣ ш́астраванну тэ̆гэ̆дуко̆м̣д̣у мул̤л̤ухам̣дийа а̄сарэ̆йанну пад̣э̆ду бэ̆м̣кийим̣да бид̣угад̣э̆ хо̆м̣дутта̄нэ̆.

01133023a чаранма̄рга̄нвиджа̄на̄ти накшатраирвим̣датэ диш́ах̣।
01133023c а̄тмана̄ ча̄тманах̣ пам̣ча пӣд̣айанна̄нупӣд̣йатэ।।

над̣э̆йуттирува ма̄ргагал̤анну матту диккугал̤анну накшатрагал̤а мӯлака тил̤идуко̆л̤л̤утта̄нэ̆; та̄нэ танна пам̣ча им̣дрийагал̤анну нийам̣тран̣адаллит̣т̣уко̆м̣д̣у мул̤угихогувударим̣да таннанну ракшисико̆л̤л̤утта̄нэ̆.”

01133024a ануш́ишт̣ва̄нугатва̄ ча кр̣тва̄ чаина̄нпрадакшин̣ам̣।
01133024c па̄м̣д̣ава̄набхйануджн̃а̄йа видурах̣ прайайау гр̣ха̄н।।

аваранну анусариси хогуттирува̄га ӣ сӯчанэ̆гал̤аннитта видурану па̄м̣д̣аваригэ̆ прадакшин̣э̆ма̄д̣и аваранну бӣл̤ко̆т̣т̣у танна манэ̆гэ̆ хим̣диругидану.

01133025a нивр̣ттэ видурэ чаива бхӣшмэ паураджанэ татха̄।
01133025c аджа̄таш́атрума̄мам̣трйа кум̣тӣ вачанамабравӣт।।

видура, бхӣшма, матту паураджанару хим̣диругида нам̣тара кум̣тийу аджа̄таш́атруванну карэ̆ду кэл̤идал̤у:

01133026a кшатта̄ йадабравӣдва̄кйам̣ джанамадхйэ'бруваннива।
01133026c твайа̄ ча таттатхэтйукто джа̄нӣмо на ча тадвайам̣।।

“джанара мадхйадалли кшаттану эну хэл̤идану? нӣну адаккэ̆ ха̄гэ̆йэ а̄гали э̆м̣дэ̆. намагэ̆ иду артхава̄галилла!

01133027a йади таччхакйамасма̄бхих̣ ш́ротум̣ на ча садошават।
01133027c ш́ротумиччха̄ми татсарвам̣ сам̣ва̄дам̣ тава тасйа ча।।

на̄вэ̆лларӯ аданну кэл̤абахудам̣тхадда̄гиддарэ̆, кэ̆т̣т̣а вишайавалладиддарэ̆ нинна матту авана сам̣ва̄давэ̆ллаванну тил̤ийалу байасуттэнэ̆.”

01133028 йудхишт̣хира ува̄ча।
01133028a виша̄дагнэш́ча боддхавйамити ма̄м̣ видуро'бравӣт।
01133028c пам̣тха̄ш́ча во на̄видитах̣ каш́читсйа̄дити ча̄бравӣт।।

йудхишт̣хирану хэл̤идану: “видурану нанагэ̆ виша матту агнигал̤а куриту джа̄гарӯкана̄гиралу хэл̤идану. да̄ригал̤йа̄вувӯ нанагэ̆ тил̤ийадэ̆ ираба̄радэ̆м̣дӯ хэл̤идану.

01133029a джитэм̣дрийаш́ча васудха̄м̣ пра̄псйасӣти ча ма̄бравӣт।
01133029c виджн̃а̄тамити татсарвамитйукто видуро майа̄।।

джитэм̣дрийана̄гидду васудхэ̆йанну пра̄птаго̆л̤исико̆л̤л̤абахуду э̆м̣дӯ хэл̤идану. авэ̆ллавӯ артхава̄йитэ̆м̣ду на̄ну видуранигэ̆ уттаравиттэ̆.””

01133030 ваиш́ам̣па̄йана ува̄ча।
01133030a ашт̣амэ'хани рохин̣йа̄м̣ прайа̄та̄х̣ пхалгунасйа тэ।
01133030c ва̄ран̣а̄ватама̄са̄дйа дадр̣ш́урна̄гарам̣ джанам̣।।

ваиш́ам̣па̄йанану хэл̤идану: “пхалгун̣ада э̆м̣т̣анэ дина рохин̣ӣ накшатрадалли авару ва̄ран̣а̄ватаванну сэри нагара матту джанаранну нод̣идару.”

сама̄пти

ити ш́рӣ маха̄бха̄ратэ а̄дипарван̣и джатугр̣хада̄хапарван̣и ва̄ран̣а̄ватагаманэ трайастрим̣ш́ададхикаш́ататамо'дхйа̄йах̣।।
иду ш́рӣ маха̄бха̄ратадалли а̄дипарвадалли джатугр̣хада̄ха парвадалли ва̄ран̣а̄ватагамана э̆ннува нӯра̄мӯваттмӯранэ̆йа адхйа̄йаву.