правэш́а
।। ом̣ ом̣ намо на̄ра̄йан̣а̄йа।। ш́рӣ вэдавйа̄са̄йа намах̣ ।।
ш́рӣ кр̣шн̣адваипа̄йана вэдавйа̄са вирачита
ш́рӣ маха̄бха̄рата
а̄ди парва
сам̣бхава парва
адхйа̄йа 76
са̄ра
дэвайа̄нийу йайа̄тийалли мадувэ̆йа̄галу кэл̤ико̆л̤л̤увуду (1-15). йайа̄тийу та̄ну бра̄хман̣аналлавэ̆м̣ду мадувэ̆гэ̆ о̆ппадирувуду (16-25). дэвайа̄нийу хат̣ха хид̣иду там̣дэ̆йу таннанну йайа̄тигэ̆ мадувэ̆йалли ко̆д̣увам̣тэ̆ ма̄д̣увуду, ш́армишт̣хэ̆йу дэвайа̄нийунну хим̣ба̄лиси хогувуду (26-35).
01076001 ваиш́ам̣па̄йана ува̄ча।
01076001a атха дӣргхасйа ка̄ласйа дэвайа̄нӣ нр̣поттама।
01076001c ванам̣ тадэва нирйа̄та̄ крӣд̣а̄ртхам̣ вараварн̣инӣ।।
ваиш́ам̣па̄йанану хэл̤идану: “нр̣поттама! дӣргхака̄лада нам̣тара вараварн̣ини дэвайа̄нийу крӣд̣а̄ртхава̄ги ванаванну сэридал̤у.
01076002a тэна да̄сӣсахасрэн̣а са̄рдхам̣ ш́армишт̣хайа̄ тада̄।
01076002c тамэва дэш́ам̣ сам̣пра̄пта̄ йатха̄ка̄мам̣ чача̄ра са̄।
01076002e та̄бхих̣ сакхӣбхих̣ сахита̄ сарва̄бхирмудита̄ бхр̣ш́ам̣।।
ш́армишт̣хэ̆йаннӯ о̆л̤аго̆м̣д̣а танна са̄вира да̄сийаро̆м̣дигэ̆ адэ стхал̤аванну сэри алли танагишт̣ава̄да рӣтийалли тируга̄д̣идал̤у. сарва сакхийарим̣да сэвисалпат̣т̣а авал̤у атӣва сам̣тошадим̣диддал̤у.
01076003a крӣд̣ам̣тйо'бхирата̄х̣ сарва̄х̣ пибам̣тйо мадхума̄дхавӣм̣।
01076003c кха̄дам̣тйо вивидха̄н бхакшйа̄нвидаш́ам̣тйах̣ пхала̄ни ча।।
хӯвина макарам̣даванну савийутта̄, хан̣н̣угал̤анну каччи тиннутта̄, вивидха бхакшйагал̤анну сэвисутта̄ аварэ̆лларӯ а̄д̣уттиддару.
01076004a пунаш́ча на̄хушо ра̄джа̄ мр̣галипсурйадр̣ччхайа̄।
01076004c тамэва дэш́ам̣ сам̣пра̄пто джала̄ртхӣ ш́рамакарш́итах̣।।
пунах̣ бэт̣э̆йа̄д̣алу джим̣кэ̆гал̤анну арасуттидда ра̄джа на̄хушану а̄йа̄саго̆м̣д̣у ба̄йа̄ри нӣранну худ̣укутта̄ адэ стхал̤аккэ̆ бам̣дану.
01076005a дадр̣ш́э дэвайа̄нӣм̣ ча ш́армишт̣ха̄м̣ та̄ш́ча йошитах̣।
01076005c пибам̣тӣрлалама̄на̄ш́ча дивйа̄бхаран̣абхӯшита̄х̣।।
алли авану куд̣иду а̄д̣уттидда дивйа̄бхаран̣абхӯшитэ̆ дэвайа̄ни-ш́армишт̣хэ̆йараннӯ матту итара стрӣйараннӯ кам̣д̣ану.
01076006a упавишт̣а̄м̣ ча дадр̣ш́э дэвайа̄нӣм̣ ш́учисмита̄м̣।
01076006c рӯпэн̣а̄пратима̄м̣ та̄са̄м̣ стрӣн̣а̄м̣ мадхйэ вара̄м̣гана̄м̣।
01076006e ш́армишт̣хайа̄ сэвйама̄на̄м̣ па̄дасам̣ва̄хана̄дибхих̣।।
а̄ э̆лла вара̄м̣ганэ̆ стрӣйара мадхйадалли, ш́армишт̣хэ̆йим̣да ка̄лугал̤анну о̆ттиси сэвэ̆ ма̄д̣исико̆л̤л̤утта̄ кул̤итидда апратима рӯпин̣и ш́учисмитэ̆ дэвайа̄нийанну авану кам̣д̣ану.
01076007 йайа̄тирува̄ча।
01076007a два̄бхйа̄м̣ канйа̄сахасра̄бхйа̄м̣ двэ канйэ парива̄ритэ।
01076007c готрэ ча на̄манӣ чаива двайох̣ пр̣ччха̄ми ва̄махам̣।।
йайа̄тийу хэл̤идану: “э̆рад̣у са̄вира канйэ̆йарим̣да суттуварэ̆йалпат̣т̣ирува нӣвиббару канйэ̆йара готра матту хэ̆саругал̤энэ̆м̣ду кэл̤абахудэ?”
01076008 дэвайа̄нйува̄ча 01076008a а̄кхйа̄сйа̄мйахама̄датсва вачанам̣ мэ нара̄дхипа।
01076008c ш́укро на̄ма̄сурагурух̣ сута̄м̣ джа̄нӣхи тасйа ма̄м̣।।
дэвайа̄нийу хэл̤идал̤у: “нара̄дхипа! на̄ну хэл̤ува ма̄тугал̤анну кэл̤у. на̄ну ш́укра э̆м̣ба хэ̆сарина асурагурувина магал̤у.
01076009a ийам̣ ча мэ сакхӣ да̄сӣ йатра̄хам̣ татра га̄минӣ।
01076009c духита̄ да̄навэм̣драсйа ш́армишт̣ха̄ вр̣шапарван̣ах̣।।
на̄нэ̆ллиддарӯ аллигэ̆ барува ӣ сакхийу нанна да̄си; да̄навэм̣дра вр̣шапарвана магал̤у ш́армишт̣ха̄.”
01076010 йайа̄тирува̄ча।
01076010a катхам̣ ну тэ сакхӣ да̄сӣ канйэйам̣ вараварн̣инӣ।
01076010c асурэм̣драсута̄ субхру парам̣ каутӯхалам̣ хи мэ।।
йайа̄тийу хэл̤идану: “асурэм̣драна магал̤у, сум̣дара хуббина вараварн̣ини ӣ канйэ̆йу нинагэ̆ сакхӣ да̄си хэга̄дал̤у э̆ннувудэ нанагэ̆ парама кутӯхалавэ̆нисуттадэ̆.”
01076011 дэвайа̄нйува̄ча।
01076011a сарва эва наравйа̄гхра видха̄наманувартатэ।
01076011c видха̄навихитам̣ матва̄ ма̄ вичитра̄х̣ катха̄х̣ кр̣тха̄х̣।।
дэвайа̄нийу хэл̤идал̤у: “наравйа̄гхра! сарвавӯ видхийанну анусарисийэ над̣э̆йуттадэ̆. идӯ кӯд̣а видхивихитавэ̆м̣ду свӣкариси, вичитра праш́нэ̆гал̤анну кэл̤увуданну ниллису.
01076012a ра̄джавадрӯпавэшау тэ бра̄хмӣм̣ ва̄чам̣ бибхарши ча।
01076012c кимна̄ма̄ твам̣ куташ́ча̄си касйа путраш́ча ш́ам̣са мэ।।
рӯпавэшадалли нӣну ра̄джанам̣тиддӣйэ̆; нинна ма̄тугал̤у вэдава̄кхйагал̤ам̣тивэ̆. нинна хэ̆сарэну, нӣну э̆ллийавану матту йа̄ра маганэ̆м̣ду хэл̤у.”
01076013 йайа̄тирува̄ча।
01076013a брахмачарйэн̣а кр̣тсно мэ вэдах̣ ш́рутипатхам̣ гатах̣।
01076013c ра̄джа̄хам̣ ра̄джапутраш́ча йайа̄тирити виш́рутах̣।।
йайа̄тийу хэл̤идану: “брахмачарйада динагал̤алли вэдаву нанна кивигал̤анну хо̆ккаву. ра̄джапутрана̄да на̄но̆бба ра̄джа. йа̄йа̄тийэ̆м̣ду карэ̆йутта̄рэ̆.”
01076014 дэвайа̄нйува̄ча।
01076014a кэна̄сйартхэна нр̣патэ имам̣ дэш́амупа̄гатах̣।
01076014c джигхр̣кшурва̄риджам̣ ким̣ чидатха ва̄ мр̣галипсайа̄।।
дэвайа̄нийу хэл̤идал̤у: “нр̣па! нӣну йа̄ва ка̄ран̣акка̄ги ӣ стхал̤аккэ̆ бам̣диддӣйэ̆ - камалагал̤анну ко̆ййало атхава̄ мр̣гагал̤а бэт̣э̆гэ̆м̣до?”
01076015 йайа̄тирува̄ча।
01076015a мр̣галипсурахам̣ бхадрэ па̄нӣйа̄ртхамупа̄гатах̣।
01076015c баху ча̄пйануйукто'сми танма̄нуджн̃а̄тумархаси।।
йайа̄тийу хэл̤идану: “бхадрэ! бэт̣э̆йа̄д̣алу бам̣да на̄ну куд̣ийува нӣрига̄ги иллигэ̆ бам̣диддэнэ̆. нӣну бахал̤ашт̣у праш́нэ̆гал̤анну кэл̤уттиддӣйэ̆. нанагэ̆ хим̣диругалу аппан̣э̆ ко̆д̣у.”
01076016 дэвайа̄нйува̄ча।
01076016a два̄бхйа̄м̣ канйа̄сахасра̄бхйа̄м̣ да̄сйа̄ ш́армишт̣хайа̄ саха।
01076016c твададхӣна̄сми бхадрам̣ тэ сакха̄ бхарта̄ ча мэ бхава।।
дэвайа̄нийу хэл̤идал̤у: “ӣ нанна да̄си ш́армишт̣хэ̆ матту ӣ сахасра канйэ̆йаро̆д̣анэ̆ на̄нӯ кӯд̣а нинна адхӣнал̤а̄гиддэнэ̆. нинагэ̆ мам̣гал̤ава̄гали. нанна сакха матту патийа̄гу.”
01076017 йайа̄тирува̄ча।
01076017a виддхйауш́анаси бхадрам̣ тэ на тва̄мархо'сми бха̄мини।
01076017c авива̄хйа̄ хи ра̄джа̄но дэвайа̄ни питустава।।
йайа̄тийу хэл̤идану: “уш́анана магал̤э! бха̄минӣ! нинагэ̆ мам̣гал̤ава̄гали. на̄ну нинна арханалла. дэвайа̄ни! нинна там̣дэ̆йу ниннанну ра̄джанигэ̆ вива̄ха ма̄д̣исувудилла.”
01076018 дэвайа̄нйува̄ча।
01076018a сам̣ср̣шт̣ам̣ брахман̣а̄ кшатрам̣ кшатрам̣ ча брахмасам̣хитам̣।
01076018c р̣шиш́ча р̣шипутраш́ча на̄хуша̄м̣га вахасва ма̄м̣।।
дэвайа̄нийу хэл̤идал̤у: “ӣ мо̆далӯ кӯд̣а бра̄хман̣ару кшатрийараннӯ кратрийару бра̄хман̣араннӯ сэриддидэ̆. р̣шипутрана̄да нӣнӯ кӯд̣а орва р̣шийэ. на̄хуша! наннанну варису.”
01076019 йайа̄тирува̄ча।
01076019a экадэходбхава̄ варн̣а̄ш́чатва̄ро'пи вара̄м̣ганэ।
01076019c пр̣тхагдхарма̄х̣ пр̣тхакш́ауча̄стэша̄м̣ ту бра̄хман̣о варах̣।।
йайа̄тийу хэл̤идану: “вара̄м̣ганэ! на̄лку варн̣агал̤ӯ о̆м̣дэ дэхадим̣да удбхавава̄гиддарӯ авара дхармагал̤у бэрэ̆ матту авара ш́уддхатэ̆ бэрэ̆. аварэ̆лларалли бра̄хман̣анэ ш́рэшт̣ха.”
01076020 дэвайа̄нйува̄ча।
01076020a па̄н̣идхармо на̄хуша̄йам̣ на пум̣бхих̣ сэвитах̣ пура̄।
01076020c там̣ мэ твамаграхӣрагрэ вр̣н̣оми тва̄махам̣ татах̣।।
дэвайа̄нийу хэл̤идану: “на̄хуша! ӣ нанна каигал̤анну мо̆далу бэрэ̆ йа̄рӯ мут̣т̣иралилла. мо̆далаба̄ри нанна каи хид̣идавану нӣнэ. а̄дударим̣да ниннанну на̄ну варисуттэнэ̆.
01076021a катхам̣ ну мэ манасвинйа̄х̣ па̄н̣иманйах̣ пума̄нспр̣ш́эт।
01076021c гр̣хӣтам̣ р̣шипутрэн̣а свайам̣ ва̄пйр̣шин̣а̄ твайа̄।।
сва̄бхима̄ни на̄ну р̣шипутранӯ свайам̣ р̣шийӯ а̄да нӣну хид̣ида ӣ каийанну бэрэ̆йавару хид̣ийувуданну хэгэ̆ та̄нэ̆ сахисали?”
01076022 йайа̄тирува̄ча।
01076022a круддха̄да̄ш́ӣвиша̄тсарпа̄джджвалана̄тсарватомукха̄т।
01076022c дура̄дхаршатаро випрах̣ пурушэн̣а виджа̄ната̄।।
йайа̄тийу хэл̤идану: “гхоравиша сарпа матту э̆ллакад̣э̆ урийуттирува бэ̆м̣кигим̣талӯ бра̄хман̣арим̣да дӯравирувуду хэ̆ччу о̆л̤л̤э̆йаду э̆м̣ду тил̤идавару хэл̤утта̄рэ̆.”
01076023 дэвайа̄нйува̄ча।
01076023a катхама̄ш́ӣвиша̄тсарпа̄джджвалана̄тсарватомукха̄т।
01076023c дура̄дхаршатаро випра итйа̄ттха пурушаршабха।।
дэвайа̄нийу хэл̤идану: “пурушаршабха! вишасарпа матту сарватомукха агнигим̣та випрарим̣да дӯравирувуду о̆л̤л̤э̆йадэ̆м̣ду экэ̆ хэл̤уттиддӣйэ̆?”
01076024 йайа̄тирува̄ча।
01076024a экама̄ш́ӣвишо хам̣ти ш́астрэн̣аикаш́ча вадхйатэ।
01076024c хам̣ти випрах̣ сара̄шт̣ра̄н̣и пура̄н̣йапи хи копитах̣।।
йайа̄тийу хэл̤идану: “вишасарпавӯ о̆ббананнэ ко̆ллуттадэ̆, кхад̣гавӯ о̆ббананнэ ко̆ллуттадэ̆. а̄дарэ̆ копита бра̄хман̣ану ид̣ӣ ра̄шт̣ра атхава̄ пураваннэ на̄ш́апад̣исабалла.
01076025a дура̄дхаршатаро випрастасма̄дбхӣру мато мама।
01076025c ато'датта̄м̣ ча питра̄ тва̄м̣ бхадрэ на виваха̄мйахам̣।।
а̄дударим̣да сум̣дари! випрананну э̆дурисувуду бахал̤а кашт̣авэ̆м̣ду нанна анисикэ̆. бхадрэ! нинна там̣дэ̆йу ниннанну нанагэ̆ ко̆д̣адэ на̄ну ниннанну мадувэ̆йа̄гала̄рэ̆.”
01076026 дэвайа̄нйува̄ча।
01076026a датта̄м̣ вахасва питра̄ ма̄м̣ твам̣ хи ра̄джанвр̣то майа̄।
01076026c айа̄чато бхайам̣ на̄сти датта̄м̣ ча пратигр̣хн̣атах̣।।
дэвайа̄нийу хэл̤идал̤у: “там̣дэ̆йу наннанну нинагэ̆ ко̆т̣т̣а̄галэ варису. ра̄джан! на̄ну ӣга̄галэ ниннанну варисийа̄гидэ̆. кэл̤адэ иддуданну ко̆т̣т̣а̄га свӣкарисувударалли йа̄ва бхайавӯ илла.””
01076027 ваиш́ам̣па̄йана ува̄ча।
01076027a тваритам̣ дэвайа̄нйа̄тха прэшитам̣ питура̄тманах̣।
01076027c ш́рутваива ча са ра̄джа̄нам̣ дарш́айа̄ма̄са бха̄ргавах̣।।
ваиш́ам̣па̄йанану хэл̤идану: “такшан̣авэ дэвайа̄нийу танна там̣дэ̆гэ̆ вишайаванну хэл̤и кал̤ухисидал̤у. вишайа тил̤ида бха̄ргавану ра̄джананну ка̄н̣алу бам̣дану.
01076028a др̣шт̣ваива ча̄гатам̣ ш́украм̣ йайа̄тих̣ пр̣тхивӣпатих̣।
01076028c вавам̣дэ бра̄хман̣ам̣ ка̄вйам̣ пра̄м̣джалих̣ пран̣атах̣ стхитах̣।।
пр̣тхивӣпати йайа̄тийу а̄гамисида бра̄хман̣а ка̄вйа ш́укрананну кам̣д̣у ам̣джалӣ баддхана̄ги намаскариси, пран̣ӣтана̄ги ним̣туко̆м̣д̣ану.
01076029 дэвайа̄нйува̄ча।
01076029a ра̄джа̄йам̣ на̄хушаста̄та дургэ мэ па̄н̣имаграхӣт।
01076029c намастэ дэхи ма̄масмаи на̄нйам̣ локэ патим̣ вр̣н̣э।।
дэвайа̄нийу хэл̤идал̤у: “там̣дэ! на̄ну дух̣кхадаллидда̄га нанна каихид̣ида ивану ра̄джа нахушана путра. иванигэ наннанну ко̆д̣у. ӣ локагал̤алли бэрэ̆ йа̄раннӯ нанна патийанна̄ги варисувудилла.””
01076030 ш́укра ува̄ча।
01076030a вр̣то'найа̄ патирвӣра сутайа̄ твам̣ мамэшт̣айа̄।
01076030c гр̣ха̄н̣эма̄м̣ майа̄ датта̄м̣ махишӣм̣ нахуша̄тмаджа।।
ш́украну хэл̤идану: “вӣра! нанна прӣтийа магал̤у ниннанну патийанна̄ги варисидда̄л̤э̆. нахуша̄тмаджа! на̄ну нинагэ̆ нӣд̣уттирува ивал̤анну нинна ра̄н̣ийанна̄ги свӣкарису.”
01076031 йайа̄тирува̄ча।
01076031a адхармо на спр̣ш́эдэвам̣ маха̄нма̄миха бха̄ргава।
01076031c варн̣асам̣караджо брахманнити тва̄м̣ правр̣н̣омйахам̣।।
йайа̄тийу хэл̤идану: “бха̄ргава! брахман! варн̣асам̣кара па̄паву наннанну мут̣т̣адирали э̆ннува вараванну нанагэ̆ ануграхису.”
01076032 ш́укра ува̄ча।
01076032a адхарма̄ттва̄м̣ вимум̣ча̄ми варайасва йатхэпшитам̣।
01076032c асминвива̄хэ ма̄ гла̄сӣрахам̣ па̄пам̣ нуда̄ми тэ।।
ш́украну хэл̤идану: “адхармадим̣да ниннанну вимочисуттэнэ̆. нинагишт̣ава̄дам̣тэ̆ авал̤анну варису. ӣ вива̄хадим̣да хим̣джарийабэд̣а. ниннанну па̄пагал̤им̣да вимуктананна̄ги ма̄д̣уттэнэ̆.
01076033a вахасва бха̄рйа̄м̣ дхармэн̣а дэвайа̄нӣм̣ сумадхйама̄м̣।
01076033c анайа̄ саха сам̣прӣтиматула̄м̣ самава̄псйаси।।
нинна хэ̆м̣д̣ати сумадхйамэ̆ дэвайа̄нийанну дхармадим̣да нод̣ико. ивал̤а джо̆тэ̆гӯд̣и нӣну атула сам̣тошаванну хо̆м̣дуттӣйэ̆.
01076034a ийам̣ ча̄пи кума̄рӣ тэ ш́армишт̣ха̄ ва̄ршапарван̣ӣ।
01076034c сам̣пӯджйа̄ сататам̣ ра̄джанма̄ чаина̄м̣ ш́айанэ хвайэх̣।।
ра̄джан! ва̄ршапарван̣ӣ кума̄ри ш́армишт̣хэ̆йаннӯ сатата гауравадим̣да ка̄н̣у. авал̤анну э̆м̣дӯ нинна ха̄сигэ̆йа мэлэ̆ карэ̆дуко̆л̤л̤абэд̣а.””
01076035 ваиш́ам̣па̄йана ува̄ча।
01076035a эвамукто йайа̄тисту ш́украм̣ кр̣тва̄ прадакшин̣ам̣।
01076035c джага̄ма свапурам̣ хр̣шт̣о ануджн̃а̄то маха̄тмана̄।।
ваиш́ам̣па̄йанану хэл̤идану: “иданну кэл̤ида йайа̄тийу маха̄тма ш́укранигэ̆ прадакшин̣э̆ ма̄д̣и, аппан̣э̆йанну пад̣э̆ду сам̣тошадим̣да танна пураккэ̆ тэ̆рал̤идану.”
сама̄пти
ити ш́рӣ маха̄бха̄ратэ а̄дипарван̣и сам̣бхавапарван̣и йайа̄тйупа̄кхйа̄нэ шат̣саптатитамо'дхйа̄йах̣।।
иду ш́рӣ маха̄бха̄ратадалли а̄дипарвадалли сам̣бхава парвадалли йайа̄ти-упа̄кхйа̄надалли э̆ппатта̄ранэ̆йа адхйа̄йаву.