പ്രവേശ
।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।
ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത
ശ്രീ മഹാഭാരത
ആദി പര്വ
ആദിവംശാവതരണ പര്വ
അധ്യായ 55
സാര
വൈശംപായനന കഥാസാരാംശ (1-40).
01055001 വൈശംപായന ഉവാച।
01055001a ഗുരവേ പ്രാങ്നമസ്കൃത്യ മനോബുദ്ധിസമാധിഭിഃ।
01055001c സംപൂജ്യ ച ദ്വിജാന്സര്വാംസ്തഥാന്യാന്വിദുഷോ ജനാന്।।
01055002a മഹര്ഷേഃ സര്വലോകേഷു വിശ്രുതസ്യാസ്യ ധീമതഃ।
01055002c പ്രവക്ഷ്യാമി മതം കൃത്സ്നം വ്യാസസ്യാമിതതേജസഃ।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “മനസ്സു, ബുദ്ധി മത്തു സമാധി പൂര്വക ഗുരുവിഗെ നമസ്കരിസി ഇല്ലിരുവ സര്വ ദ്വിജ-വിദുഷിഗളന്നു സംപൂജിസി, സര്വലോകവിശൃത ധീമംത അമിതതേജസ മഹര്ഷി വ്യാസനിംദ കേളിദുദെല്ലവന്നൂ സംപൂര്ണവാഗി ഹേളുത്തേനെ.
01055003a ശ്രോതും പാത്രം ച രാജന്ത്വം പ്രാപ്യേമാം ഭാരതീം കഥാം।
01055003c ഗുരോര്വക്തും പരിസ്പംദോ മുദാ പ്രോത്സാഹതീവ മാം।।
രാജന്! ഈ ഭാരതദ കഥെയന്നു കേളലു പാത്രനാഗിരുവ നിനഗെ ഗുരുവിന ആദേശ മത്തു പ്രോത്സാഹഗളിംദ ഇദന്നു ഹേളലു തുംബാ ഉത്സുകനാഗിദ്ദേനെ.
01055004a ശൃണു രാജന്യഥാ ഭേദഃ കുരുപാംഡവയോരഭൂത്।
01055004c രാജ്യാര്ഥേ ദ്യൂതസംഭൂതോ വനവാസസ്തഥൈവ ച।।
രാജന്! കുരുപാംഡവര മധ്യെ ഭേദവു ഹേഗെ ഉംടായിതു മത്തു ഹേഗെ രാജ്യക്കോസ്കര ദ്യൂത-വനവാസഗളാദവു എന്നുവുദന്നു കേളു.
01055005a യഥാ ച യുദ്ധമഭവത്പൃഥിവീക്ഷയകാരകം।
01055005c തത്തേഽഹം സംപ്രവക്ഷ്യാമി പൃച്ഛതേ ഭരതര്ഷഭ।।
ഭരതര്ഷഭ! നീനു കേളിദംതെ പൃഥ്വിക്ഷയകാരക യുദ്ധവു ഹേഗെ നഡെയിതു എന്നുവുദന്നു ഹേളുത്തേനെ.
01055006a മൃതേ പിതരി തേ വീരാ വനാദേത്യ സ്വമംദിരം।
01055006c നചിരാദിവ വിദ്വാംസോ വേദേ ധനുഷി ചാഭവന്।।
തംദെയ മരണദ ബളിക ആ വീരരു വനദിംദ തമ്മ അരമനെഗെ ആഗമിസി സ്വല്പവേ സമയദല്ലി വേദ-ധനുര്വിധ്യാ വിദ്വാംസരാദരു.
01055007a താംസ്തഥാ രൂപവീര്യൌജഃ സംപന്നാന്പൌരസമ്മതാന്।
01055007c നാമൃഷ്യന്കുരവോ ദൃഷ്ട്വാ പാംഡവാംശ്രീയശോഭൃതഃ।।
ശ്രീയശോഭൃത, രൂപവീര്യജ, സംപന്ന, മത്തു പൌരസമ്മത പാംഡവരന്നു നോഡി കൌരവരു അസൂയെഗൊംഡരു.
01055008a തതോ ദുര്യോധനഃ ക്രൂരഃ കര്ണശ്ച സഹസൌബലഃ।
01055008c തേഷാം നിഗ്രഹനിര്വാസാന്വിവിധാംസ്തേ സമാചരന്।।
ക്രൂര ദുര്യോധനനു കര്ണ-സൌബലരൊഡഗൂഡി അവരന്നു നിഗ്രഹിസലു മത്തു നിര്വാസരന്നാഗി മാഡലു വിവിധ യോജനെഗളന്നു നഡെസിദനു.
01055009a 1ദദാവഥ വിഷം പാപോ ഭീമായ ധൃതരാഷ്ട്രജഃ।
01055009c ജരയാമാസ തദ്വീരഃ സഹാന്നേന വൃകോദരഃ।।
ധൃതരാഷ്ട്രന പാപിഷ്ട മക്കളു ഭീമനിഗെ വിഷവന്നിത്തരു. ആദരെ ആ വീര വൃകോദരനു അദന്നു ജീര്ണിസി സഹിസികൊംഡനു.
01055010a പ്രമാണകോട്യാം സംസുപ്തം പുനര്ബദ്ധ്വാ വൃകോദരം।
01055010c തോയേഷു ഭീമം ഗംഗായാഃ പ്രക്ഷിപ്യ പുരമാവ്രജത്।।
പുനഃ പ്രമാണകോടിയല്ലി മലഗിദ്ദ ഭീമ വൃകോദരനന്നു കട്ടി ഗംഗെയ നീരിനല്ലി ഹാകി പുരക്കെ തെരളിദരു.
01055011a യദാ പ്രബുദ്ധഃ കൌംതേയസ്തദാ സംചിദ്യ ബംധനം।
01055011c ഉദതിഷ്ടന്മഹാരാജ ഭീമസേനോ ഗതവ്യഥഃ।।
മഹാരാജ! എച്ചെത്ത കൌംതേയ ഭീമസേനനു കട്ടന്നു ഹരിദു നീരിനിംദ മേലെദ്ദു തന്ന വ്യഥെയന്നു ഹോഗലാഡിസികൊംഡനു.
01055012a ആശീവിഷൈഃ കൃഷ്ണസര്പൈഃ സുപ്തം ചൈനമദംശയത്।
01055012c സര്വേഷ്വേവാംഗദേശേഷു ന മമാര ച ശത്രുഹാ।।
നിദ്ദെയല്ലിദ്ദാഗ സര്വ ദേഹാംഗഗളന്നു മഹാവിഷഭരിത കൃഷ്ണസര്പഗളു കച്ചിദ്ദരൂ ആ ശത്രുഹനു സായലില്ല.
01055013a തേഷാം തു വിപ്രകാരേഷു തേഷു തേഷു മഹാമതിഃ।
01055013c മോക്ഷണേ പ്രതിഘാതേ ച വിദുരോഽവഹിതോഽഭവത്।।
മഹാമതി വിദുരനു അവരു കഷ്ടദല്ലിദ്ദാഗലെല്ലാ അവര ഹിതവന്നേ ബയസി അവരന്നു ഉളിസുവ യോജനെഗളന്നു മാഡുത്തിദ്ദനു.
01055014a സ്വര്ഗസ്ഥോ ജീവലോകസ്യ യഥാ ശക്രഃ സുഖാവഹഃ।
01055014c പാംഡവാനാം തഥാ നിത്യം വിദുരോഽപി സുഖാവഹഃ।।
സ്വര്ഗദല്ലി ഇംദ്രനു ജീവലോകഗളിഗെ സുഖവന്നു തരുവ ഹാഗെ വിദുരനു നിത്യവൂ പാംഡവര സുഖവന്നു ബയസുത്തിദ്ദനു.
01055015a യദാ തു വിവിധോപായൈഃ സംവൃതൈര്വിവൃതൈരപി।
01055015c നാശക്നോദ്വിനിഹംതും താന്ദൈവഭാവ്യര്ഥരക്ഷിതാന്।।
ദൈവഭാവ്യദ രക്ഷണെഗൊളഗാഗിദ്ദ അവരന്നു വിവിധ ഗൌപ്യ അഥവാ ബാഹ്യ ഉപായഗളിംദലൂ കൊല്ലലു കൌരവരിഗെ സാധ്യവാഗലില്ല.
01055016a തതഃ സമ്മംത്ര്യ സചിവൈര്വൃഷദുഃശാസനാദിഭിഃ।
01055016c ധൃതരാഷ്ട്രമനുജ്ഞാപ്യ ജാതുഷം ഗൃഹമാദിശത്।।
01055017a 2തത്ര താന്വാസയാമാസ പാംഡവാനമിതൌജസഃ।
01055017c അദാഹയച്ച വിസ്രബ്ധാന്പാവകേന പുനസ്തദാ।।
ആഗ വൃഷ (കര്ണ), ദുഃശാസന മൊദലാദ സചിവരു സമാലോചിസി ധൃതരാഷ്ട്രന അനുജ്ഞെയന്നു പഡെദു ഒംദു ജതുഗൃഹ നിര്മാണക്കെ ആജ്ഞെയിത്തരു. അമിതൌജസ പാംഡവരു അല്ലി വാസിസുവംതെ ഏര്പഡിസിദരു മത്തു അവരിഗെ സ്വല്പവൂ അനുമാനബാരദ ഹാഗെ അവരൊംദിഗെ പുനഃ ആ മനെയന്നു ബെംകിഹച്ചി സുട്ടുഹാകിദരു.
01055018a വിദുരസ്യൈവ വചനാത്ഖനിത്രീ വിഹിതാ തതഃ।
01055018c വെക്ഷയാമാസ യോഗേന തേ മുക്താഃ പ്രാദ്രവന്ഭയാത്।।
വിദുരന മാതിനംതെ അല്ലി ഒംദു കണിവെയന്നു അഗെയലാഗിത്തു മത്തു അദര സഹായദിംദ അവരു അദൃഷ്ഠവശാത് ആ ഭയദിംദ മുക്തരാദരു.
01055019a തതോ മഹാവനേ ഘോരേ ഹിഡിംബം നാമ രാക്ഷസം।
01055019c ഭീമസേനോഽവധീത്ക്രുദ്ധോ ഭുവി ഭീമപരാക്രമഃ।।
നംതര ആ മഹാവനദല്ലി ഭുവിയല്ലേ ഭീമപരാക്രമി കൃദ്ധ ഭീമസേനനു ഹിഡിംബ എംബ ഹെസരിന ഘോര രാക്ഷസനന്നു സംഹരിസിദനു.
01055020a അഥ സംധായ തേ വീരാ ഏകചക്രാം വ്രജംസ്തദാ।
01055020c ബ്രഹ്മരൂപധരാ ഭൂത്വാ മാത്രാ സഹ പരംതപാഃ।।
ആ പരംതപ വീരരു എല്ലര ഒപ്പിഗെയംതെ ഏകചക്ര നഗരിഗെ ഹോഗി അല്ലി ബ്രാഹ്മണ രൂപ ധരിസി തായിയൊംദിഗിദ്ദരു.
01055021a തത്ര തേ ബ്രാഹ്മണാര്ഥായ ബകം ഹത്വാ മഹാബലം।
01055021c ബ്രാഹ്മണൈഃ സഹിതാ ജഗ്മുഃ പാംചാലാനാം പുരം തതഃ।।
അല്ലി ആ ബ്രാഹ്മണനിഗോസ്കര മഹാബല ബകനന്നു സംഹരിസി ബ്രാഹ്മണര സഹിത പാംചാലനഗരിഗെ ഹോദരു.
01055022a 3തേ തത്ര ദ്രൌപദീം ലബ്ധ്വാ പരിസംവത്സരോഷിതാഃ।
01055022c വിദിതാ ഹാസ്തിനപുരം പ്രത്യാജഗ്മുരരിംദമാഃ।।
അല്ലി അവരു ദ്രൌപദിയന്നു പഡെദു ഒംദു വര്ഷപര്യംത അല്ലിയേ വാസിസിദരു. തമ്മ ഗുരുതു തിളിദ നംതര അരിംദമ പാംഡവരു ഹസ്തിനാപുരക്കെ ഹിംദിരുഗിദരു.
01055023a ത ഉക്താ ധൃതരാഷ്ട്രേണ രാജ്ഞാ ശാംതനവേന ച।
01055023c ഭ്രാതൃഭിര്വിഗ്രഹസ്താത കഥം വോ ന ഭവേദിതി।
01055023e അസ്മാഭിഃ ഖാംഡവപ്രസ്ഥേ യുഷ്മദ്വാസോഽനുചിംതിതഃ।।
അല്ലി അവരിഗെ രാജ ധൃതരാഷ്ട്ര മത്തു ശാംതനവ ഭീഷ്മരു ഹേളിദരു: “മക്കളേ! നീവു മത്തു നിമ്മ ഭ്രാതൃഗള മധ്യെ യാവുദേ രീതിയ ഒഡകു ഉംടാഗബാരദെംദു നാവു ഖാംഡവപ്രസ്ഥവു നിമഗിരലി എംദു യോചിസിദ്ദേവെ.
01055024a തസ്മാജ്ജനപദോപേതം സുവിഭക്തമഹാപഥം।
01055024c വാസായ ഖാംഡവപ്രസ്ഥം വ്രജധ്വം ഗതമന്യവഃ4।।
ആദുദരിംദ ഹിംദിന അസൂയെഗളന്നെല്ല ത്യജിസി ഹലവാരു ജനപദ മഹാപഥഗളിംദ കൂഡിദ ഖാംഡവപ്രസ്ഥദല്ലി വാസമാഡി.”
01055025a തയോസ്തേ വചനാജ്ജഗ്മുഃ സഹ സര്വൈഃ സുഹൃജ്ജനൈഃ।
01055025c നഗരം ഖാംഡവപ്രസ്ഥം രത്നാന്യാദായ സര്വശഃ।।
ഈ വചനദംതെ അവരു എല്ല സുഹൃജ്ജനരൊഡഗൂഡി ഹലവാരു രത്നഗളൊംദിഗെ ഖാംഡവപ്രസ്ഥ നഗരിഗെ ഹോദരു.
01055026a തത്ര തേ ന്യവസന്രാജന്സംവത്സരഗണാന്ബഹൂന്।
01055026c വശേ ശസ്ത്രപ്രതാപേന കുര്വംതോഽന്യാന്മഹീക്ഷിതഃ।।
രാജന്! അല്ലി അവരു ഹലവാരു വര്ഷഗളു വാസിസിദരു മത്തു തമ്മ ശസ്ത്രപ്രതാപദിംദ അന്യ മഹീക്ഷിതരന്നു വശപഡിസികൊംഡരു.
01055027a ഏവം ധര്മപ്രധാനാസ്തേ സത്യവ്രതപരായണാഃ।
01055027c അപ്രമത്തോത്ഥിതാഃ ക്ഷാംതാഃ പ്രതപംതോഽഹിതാംസ്തദാ।।
ഈ രീതി ആ സത്യവ്രതപരായണരു ധര്മപ്രധാനരാഗിദ്ദു, സിട്ടിഗേളദേ, ശാംതരാഗി അഹിതഗളന്നു തുളിദു രാജ്യവാളിദരു.
01055028a അജയദ്ഭീമസേനസ്തു ദിശം പ്രാചീം മഹാബലഃ।
01055028c ഉദീചീമര്ജുനോ വീരഃ പ്രതീചീം നകുലസ്തഥാ।।
01055029a ദക്ഷിണാം സഹദേവസ്തു വിജിഗ്യേ പരവീരഹാ।
01055029c ഏവം ചക്രുരിമാം സര്വേ വശേ കൃത്സ്നാം വസുംധരാം।।
മഹാബല ഭീമസേനനു പശ്ചിമ ദിക്കന്നു ജയിസിദനു. വീര അര്ജുനനു ഉത്തര ദിക്കന്നു, നകുലനു പശ്ചിമവന്നു, മത്തു സഹദേവനു ദക്ഷിണവന്നു ജയിസി, ആ പരവീരരു ഈ വസുംധരെയല്ലി സര്വരന്നൂ തമ്മ വശമാഡികൊംഡരു.
01055030a പംചഭിഃ സൂര്യസംകാശൈഃ സൂര്യേണ ച വിരാജതാ।
01055030c ഷട്സൂര്യേവാബഭൌ പൃഥ്വീ പാംഡവൈഃ സത്യവിക്രമൈഃ।।
സൂര്യനൊംദിഗെ സൂര്യസംകാശ ഐവരു പാംഡവരൂ സേരി ആരു സത്യവിക്രമി സൂര്യരന്നു പൃഥ്വിയു ഹൊംദിദംതെ തോരുത്തിത്തു.
01055031a തതോ നിമിത്തേ കസ്മിംശ്ചിദ്ധര്മരാജോ യുധിഷ്ഠിരഃ।
01055031c വനം പ്രസ്ഥാപയാമാസ ഭ്രാതരം വൈ ധനംജയം।।
നംതര യാവുദോ ഒംദു കാരണദിംദ ധര്മരാജ യുധിഷ്ഠിരനു സഹോദര ധനംജയനന്നു വനക്കെ കളുഹിസബേകാഗി ബംദിതു.
01055032a 5സ വൈ സംവത്സരം പൂര്ണം മാസം ചൈകം വനേഽവസത്।
01055032c 6തതോഽഗച്ഛദ്ധൃഷീകേശം ദ്വാരവത്യാം കദാ ചന।।
വനദല്ലി ഒംദു വര്ഷ ഒംദു തിംഗളു ഇദ്ദു അവനു ഹൃഷീകേശക്കെ ഹോഗി അല്ലിംദ ഒമ്മെ ദ്വാരവതിഗൂ ഹോദനു.
01055033a ലബ്ധവാംസ്തത്ര ബീഭത്സുര്ഭാര്യാം രാജീവലോചനാം।
01055033c അനുജാം വാസുദേവസ്യ സുഭദ്രാം ഭദ്രഭാഷിണീം।।
അല്ലി ബീഭത്സുവു വാസുദേവന അനുജെ രാജീവലോചനെ, ഭദ്രഭാഷിണീ സുഭദ്രെയന്നു പത്നിയാഗി പഡെദനു.
01055034a സാ ശചീവ മഹേംദ്രേണ ശ്രീഃ കൃഷ്ണേനേവ സംഗതാ।
01055034c സുഭദ്രാ യുയുജേ പ്രീതാ പാംഡവേനാര്ജുനേന ഹ।।
ശചിയു മഹേംദ്രനൊംദിഗെ മത്തു ശ്രീയു കൃഷ്ണനൊംദിഗെ ഹേഗോ ഹാഗെ സുഭദ്രെയു പാംഡവ അര്ജുനനന്നു സേരി സംതോഷഗൊംഡളു.
01055035a അതര്പയച്ച കൌംതേയഃ ഖാംഡവേ ഹവ്യവാഹനം।
01055035c ബീഭത്സുര്വാസുദേവേന സഹിതോ നൃപസത്തമ।।
നൃപസത്തമ! നംതര കൌംതേയ ബീഭത്സുവു വാസുദേവന സഹിത ഖാംഡവവന്നു ഹവ്യവാഹനനിഗിത്തു അവനന്നു സംതൃപ്തിഗൊളിസിദനു.
01055036a നാതിഭാരോ ഹി പാര്ഥസ്യ കേശവേനാഭവത്സഹ।
01055036c വ്യവസായസഹായസ്യ വിഷ്ണോഃ ശത്രുവധേഷ്വിവ।।
കേശവന സഹായദിംദ പാര്ഥനിഗെ ഈ കെലസവു അതിഭാരവെന്നിസലില്ല. യാകെംദരെ വിഷ്ണുവിഗെ ശത്രുവധെയു മഹാകാര്യവേനല്ല.
01055037a പാര്ഥായാഗ്നിര്ദദൌ ചാപി ഗാംഡീവം ധനുരുത്തമം।
01055037c ഇഷുധീ ചാക്ഷയൈര്ബാണൈ രഥം ച കപിലക്ഷണം।।
അഗ്നിയു പാര്ഥനിഗെ ഉത്തമ ഗാംഡീവ ധനസ്സു, അക്ഷയ ബാണഗളുള്ള ബത്തളികെ മത്തു കപിലക്ഷണ രഥവന്നു നീഡിദനു.
01055038a മോക്ഷയാമാസ ബീഭത്സുര്മയം തത്ര മഹാസുരം।
01055038c സ ചകാര സഭാം ദിവ്യാം സര്വരത്നസമാചിതാം।।
ആ സമയദല്ലി ബീഭത്സുവു മഹാസുര മയനന്നു രക്ഷിസിദനു മത്തു അവനു സര്വരത്നസമാചിത ദിവ്യ സഭെയൊംദന്നു നിര്മിസിദനു.
01055039a തസ്യാം ദുര്യോധനോ മംദോ ലോഭം ചക്രേ സുദുര്മതിഃ।
01055039c തതോഽക്ഷൈര്വംചയിത്വാ ച സൌബലേന യുധിഷ്ഠിരം।।
01055040a വനം പ്രസ്ഥാപയാമാസ സപ്ത വര്ഷാണി പംച ച।
01055040c അജ്ഞാതമേകം രാഷ്ട്രേ ച തഥാ വര്ഷം ത്രയോദശം।।
മംദ മത്തു ദുര്മതി ദുര്യോധനനു അദന്നു പഡെയലു ബയസിദനു. സൌബലന സഹായദിംദ ദ്യൂതദല്ലി യുധിഷ്ഠിരനന്നു ഗെദ്ദു ഒട്ടു ഹദിമൂരു വര്ഷ വനക്കെ ഹോഗുവംതെ - ഹന്നെരഡു വര്ഷ വനദല്ലി മത്തു ഒംദു വര്ഷ യാവുദാദരൂ രാഷ്ട്രദല്ലി അജ്ഞാതവാസ - മാഡിദനു.
01055041a തതശ്ചതുര്ദശേ വര്ഷേ യാചമാനാഃ സ്വകം വസു।
01055041c നാലഭംത മഹാരാജ തതോ യുദ്ധമവര്തത।।
മഹാരാജ! ഹദിനാല്കനെയ വര്ഷ തമ്മ ആസ്തിയന്നു ഹിംദെ കേളിദാഗലൂ ദൊരെയദിദ്ദാഗ, യുദ്ധവു നഡെയിതു.
01055042a തതസ്തേ സര്വമുത്സാദ്യ ഹത്വാ ദുര്യോധനം നൃപം।
01055042c രാജ്യം വിദ്രുതഭൂയിഷ്ടം പ്രത്യപദ്യംത പാംഡവാഃ।।
ആഗ പാംഡവരു നൃപ ദുര്യോധനനന്നു കൊംദു രാജ്യവന്നു ഹിംദെ പഡെദരു.
01055043a ഏവമേതത്പുരാവൃത്തം തേഷാമക്ലിഷ്ടകര്മണാം।
01055043c ഭേദോ രാജ്യവിനാശശ്ച ജയശ്ച ജയതാം വര।।
ഇദേ ഹിംദെ ആ അക്ലിഷ്ടകര്മിഗള നഡുവെ നഡെദ ഭേദ, രാജ്യവിനാശ മത്തു വിജയിഗളല്ലി ശ്രേഷ്ഠരാദവര ജയ.”
സമാപ്തി
ഇതി ശ്രീ മഹാഭാരതേ ആദിപര്വണി ആദിവംശാവതരണപര്വണി ഭാരതസൂത്രം നാമ പംചപംചാശത്തമോഽധ്യായഃ।।
ഇദു ശ്രീ മഹാഭാരതദല്ലി ആദിപര്വദല്ലി ആദിവംശാവതരണ പര്വദല്ലി ഭാരതസൂത്ര എന്നുവ ഐവത്തൈദനെയ അധ്യായവു.
-
നീലകംഠീയദല്ലി ഇദക്കെ മൊദലു ഈ അധിക ശ്ലോകവിദെ: തതോ ദുര്യോധനഃ ശൂരഃ കുലിംഗസ്യ മതേ സ്ഥിതഃ। പാംഡവാന് വിവിധോപായൈ രാജ്യഹേതോരപീഡയത്।। അര്ഥാത് കുലിംഗ ശകുനിയ അഭിപ്രായദംതെയേ നഡെദുകൊള്ളുത്തിദ്ദ ശൂര ദുര്യോധനനു രാജ്യദ കാരണക്കാഗി പാംഡവരന്നു വിവിധ ഉപായഗളിംദ പീഡിസിദനു. ↩︎
-
നീലകംഠീയദല്ലി ജതുഗൃഹവിഷയക ബേരെയേ ശ്ലോകഗളിവെ: സുതപ്രിയൈഷീ താന്രാജാ പാംഡവാനംബികാസുതഃ। തതോ വിവാസയാമാസ രാജ്യഭോഗബുഭുക്ഷയഃ।। തേ പ്രാതിഷ്ഠംത സഹിതാ നഗരാന്നാഗസാഹ്വയാത്। പ്രസ്ഥാനേ ചാഭവന്മംത്രീ ക്ഷത്താ തേഷാം മഹാത്മനാമ്।। തേന മുക്താ ജതുഗൃഹാന്നിശീഥെ പ്രാദ്രവന്വനമ്। തതഃ സംപ്രാപ്യ കൌംതേയാ നഗരം വാരണാവതമ്।। ന്യവസംത മഹാത്മാനോ മാത്രാ സഹ പരംതപാ। ധൃതരാഷ്ട്രേണ ചാജ്ഞപ്താ ഉഷിതാ ജാതുഷേ ഗൃഹേ।। പുരോചനാദ്രക്ഷമാണാഃ സംവത്സരമതംദ്രിതാഃ। സുരുംഗാം കാരയിത്വാ തു വിദുരേണ പ്രചോദിതാഃ।। ആദീപ്യ ജാതുഷം വേശ്മ ദഗ്ധ്വാ ചൈവ പുരോചനമ്। പ്രാദ്രവന് ഭയസംവിഗ്നാ മാത്രസഹ പരംതപാഃ।। അര്ഥാത്: മഗന പ്രിയൈഷിയാഗിദ്ദ രാജാ അംബികാസുത ധൃതരാഷ്ട്രനു രാജ്യഭോഗദ ആസെയിംദ പാംഡവരു വാരണാവതദല്ലി വാസിസുവംതെ ആദേശവിത്തനു. തായിയൊംദിഗെ പാംഡവരു ഹസ്തിനാപുരദിംദ ഹൊരടാഗ വിദുരനു ആ മഹാത്മരിഗെ സലഹെയന്നിത്തനു. അദേ സലഹെയിംദാഗി അവരു രാത്രിയല്ലി പലായനഗൈദു ജതുഗൃഹദിംദ മുക്തരാദരു. ധൃതരാഷ്ട്രന ആജ്ഞെയംതെ ആ മഹാത്മ പരംതപ കൌംതേയരു വാരണാവത നഗരവന്നു തലുപി ജതുഗൃഹദല്ലി വാസിസതൊഡഗിദരു. പുരോചനന രക്ഷണെയല്ലി ഒംദു വര്ഷ അല്ലി വാസിസുത്തിദ്ദ ആ ക്രിയാശീലരു വിദുരന സൂചനെയന്നു ഒംദു സുരംഗവന്നു തോഡിസി, പുരോചനനൊംദിഗെ ആ ജതുഗൃഹവന്നു സുട്ടു ഭയസംവിഗ്നരാദ ആ പരംതപരു തായിയൊംദിഗെ ഓഡിഹോദരു. ↩︎
-
നീലകംഠീയദല്ലി ഇദക്കെ മൊദലു ഹിഡിംബവധ, ബകവധ മത്തു ദ്രൌപദീ സ്വയംവരഗള കുരിതു ബേരെയേ ശ്ലോകഗളിവെ: ദദൃശുര്ദാരുണം രക്ഷോ ഹിഡിംബം വനനിര്ഝരേ। ഹത്വാ ച തം രാക്ഷസേംദ്രം ഭീതാഃ സമവബോധനാത്।। നിശി സംപ്രാദ്രവന് പാര്ഥാ ധാര്തരാഷ്ട്രഭയാര്ദിതാഃ। പ്രാപ്താ ഹിഡിംബാ ഭീമേന യത്ര ജാതോ ഘടോത്കചഃ।। ഏകചക്രാം തതോ ഗത്വാ പാംഡവാഃ സംശിതവ്രതാഃ। വേദാധ്യയനസംപന്നാസ്തേഽഭവന് ബ്രഹ്മചാരിണഃ।। തേ തത്ര നിയതാഃ കാലം കംചിദൂഷുര്നരര്ഷഭാഃ। മാത്രാ സഹൈകചക്രായാം ബ്രാഹ്മണസ്യ നിവേശനേ।। തത്രാസസാദ ക്ഷുധിതം പുരുഷാദം വൃകോദരഃ। ഭീമസേനോ മഹാബാഹുര്ബകം നാമ മഹാബലമ്।। തം ചാപി പുരുഷവ്യാഘ്രോ ബാഹുവീര്യേണ പാംഡവഃ। നിഹത്യ തരസാ വീരോ നാഗരാന് പര്യസാംത്വയത്।। തതസ്തേ ശുശൃവുഃ കൃഷ്ണാം പംചാലേഷു സ്വയംവരം। ശൃത്വാ ചൈവാഭ്യഗച്ഛംത ഗത്വാ ചൈവാലഭംത താമ്।। അര്ഥാത്: വനനിര്ഝരദല്ലി അവരു ഹിഡിംബനെംബ ദാരുണ രാക്ഷസനന്നു നോഡിദരു. ധാര്തരാഷ്ട്രന ഭയദിംദാഗ തമ്മ ഇരവു ഇതരരിഗെ തിളിയബാരദെംദു പാര്ഥരു രാത്രിയല്ലിയേ അല്ലിംദ ഓഡിദരു. അദേ സമയദല്ലി ഭീമനിഗെ ഹിഡിംബെയു ദൊരകി, ഘടോത്കചന ജന്മവായിതു. സംശിതവ്രത പാംഡവരു ഏകചക്രനഗരിഗെ ഹോഗി വേദാധ്യയന സംപന്ന ബ്രഹ്മചാരിഗളാദരു. മാതെയ സഹിത ആ നരര്ഷഭരു ഏകചക്രദ ഓര്വ ബ്രാഹ്മണന നിവേശനദല്ലി സ്വല്പ കാല വാസിസിദരു. അല്ലിയേ മഹാബാഹു വൃകോദര ഭീമസേനനു ക്രൂര നരഭക്ഷക മ്ാബലി ബകനെംബ ഹെസരിന രാക്ഷസന ബളിഹോദനു. അവനന്നൂ കൂഡ പുരുഷവ്യാഘ്ര പാംഡവനു ബാഹുവീര്യദിംദ അവനന്നു കൊംദു നാഗരികരിഗെ സമാധാനവന്നിത്തനു. അനംതര അവരു പംചാലര രാജകുമാരി കൃഷ്ണെയ സ്വയംവരദ കുരിതു കേളിദരു. കേളി അല്ലിഗെ ഹോഗി അവളന്നു പഡെദുകൊംഡരു കൂഡ. ↩︎
-
ഗതമത്സരാഃ എംബ പാഠാംതരവിദെ (നീലകംഠ). ↩︎
-
നീലകംഠീയദല്ലി ഇദക്കെ മൊദലു ഈ അധിക ശ്ലോകഗളിവെ: തതോ നിമിത്തേ കസ്മിംശ്ചിദ്ധര്മരാജോ യുധിഷ്ഠിരഃ। വനം പ്രസ്ഥാപയാമാസ തേജസ്വീ സത്യവിക്രമഃ। പ്രാണേഭ്യോഽപി പ്രിയതരം ഭ്രാതരം സവ്യസാചിനിമ്।। ദക്ഷിണാത്യ പാഠദല്ലി ഇദര നംതര ഇന്നൊംദു ശ്ലോകവിദെ: അര്ജുനം പുരുഷവ്യാഘ്രം സ്ഥിരാത്മാനാം ഗുണൈര്യുതം। ധൈര്യാത്സത്യാച്ച ധര്മാച്ച വിജയാച്ചാധികപ്രിയഃ। അര്ജുനോ ഭ്രാതരം ജ്യേഷ്ഠം നാത്യവര്തത ജാതുചിത്।। ↩︎
-
ദക്ഷിണാത്യപാഠദല്ലി ഇദക്കെ മൊദലു ഈ അധിക ശ്ലോകവിദെ: തീര്ഥയാത്രാം ച കൃതവാന് നാഗകന്യാമവാപ്യ ച। പാംഡസ്യ തനയാം ലബ്ധ്വാ തത്ര താഭ്യാം സഹോഷിതഃ।। ↩︎