016 అమృతమంథనః

ప్రవేశ

।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।

శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత

శ్రీ మహాభారత

ఆది పర్వ

ఆస్తీక పర్వ

అధ్యాయ 16

సార

అనంతను మందరవన్ను కిత్తు సముద్రమథనక్కె కడెగోలన్నాగిసలు కొట్టిద్దుదు (1-10). కూర్మవు మందరవన్ను హొత్తికొండిదుదు, దేవాసురరింద సముద్ర మథన (11-15). సముద్రమథనదిందుంటాద అల్లోల కల్లోలగళు (15-25). బళలిద దేవతెగళిగె నారాయణను శక్తియన్ను నీడువుదు (26-30). సముద్రదింద నానా జీవ-వస్తుగళ ఉత్పత్తి (31-37). అమృతద ఉత్పత్తి, నారాయణన మోహినీ రూప (38-40).

01016001 సూత ఉవాచ।
01016001a తతోఽభ్రశిఖరాకారైర్గిరిశృంగైరలంకృతం।
01016001c మందరం పర్వతవరం లతాజాలసమావృతం।।

సూతను హేళిదను: “మోడగళే శిఖరాకారవాగిరువ, గిరిశృంగగళింద అలంకృత, లతాజాల సమావృత, పర్వతశ్రేష్ఠవే మందర¹.

01016002a నానావిహగసంఘుష్టం నానాదంష్ట్రిసమాకులం।
01016002c కిన్నరైరప్సరోభిశ్చ దేవైరపి చ సేవితం।।

అల్లి నానాపక్షిగళ సంకులగళు నినాదగైయుత్తవె మత్తు నానా క్రూర మృగసంకులగళివె. అల్లి కిన్నర, అప్సర మత్తు దేవతెగళు విహరిసుత్తిరుత్తారె.

01016003a ఏకాదశ సహస్రాణి యోజనానాం సముచ్ఛ్రితం।
01016003c అధో భూమేః సహస్రేషు తావత్స్వేవ ప్రతిష్ఠితం।।

అదు భూమియింద మేలె హన్నొందు సావిర యోజన² మత్తు కెళగె హన్నొందు సావిర యోజన ఆళదల్లి ఇదె.

01016004a తముద్ధర్తుం న శక్తా వై సర్వే దేవగణాస్తదా।
01016004c విష్ణుమాసీనమభ్యేత్య బ్రహ్మాణం చేదమబ్రువన్।।

అదన్ను కీళలు అశక్తరాద సర్వ దేవగణగళూ బ్రహ్మనొందిగె ఆసీననాగిద్ద విష్ణువిన బళి బందు హేళిదరు:

01016005a భవంతావత్ర కురుతాం బుద్ధిం నైఃశ్రేయసీం పరాం।
01016005c మందరోద్ధరణే యత్నః క్రియతాం చ హితాయ నః।।
01016006a తథేతి చాబ్రవీద్విష్ణుర్బ్రహ్మణా సహ భార్గవ।

“మందరవన్ను ఎత్తువ కురితు ఏనాదరూ ఉపాయవన్ను యోచిసిరి.” భార్గవ! “హాగెయే ఆగలి” ఎందు విష్ణు-బ్రహ్మరు హేళిదరు.

01016006c తతోఽనంతః సముత్థాయ బ్రహ్మణా పరిచోదితః।
01016006e నారాయణేన చాప్యుక్తస్తస్మిన్కర్మణి వీర్యవాన్।।

బ్రహ్మ మత్తు నారాయణరింద పరిచోదిత కర్మవీర్యవాన్ అనంత³ను అదన్ను ఎత్తి హిడిదను.

01016007a అథ పర్వతరాజానం తమనంతో మహాబలః।
01016007c ఉజ్జహార బలాద్బ్రహ్మన్సవనం సవనౌకసం।।

బ్రాహ్మణ! ఆ మహాబల అనంతను బలవన్ను ఉపయోగిసి వన మత్తు వృక్షగళ సహిత ఆ పర్వతరాజనన్ను ఎళెదు కిత్తను.

01016008a తతస్తేన సురాః సార్ధం సముద్రముపతస్థిరే।
01016008c తమూచురమృతార్థాయ నిర్మథిష్యామహే జలం।।

నంతర సురరెల్లరూ సముద్రతటదల్లి సేరి హేళిదరు: “సముద్ర! అమృతక్కాగి నిన్నన్ను మథిసలు నావెల్ల ఇల్లి సేరిద్దేవె.”

01016009a అపాంపతిరథోవాచ మమాప్యంశో భవేత్తతః।
01016009c సోడాస్మి విపులం మర్దం మందరభ్రమణాదితి।।

ఆగ అపాంపతి⁴యు ఉత్తరిసిదను: “అదరల్లి ఒందు భాగవన్ను ననగూ కొడి. మందరవు కడెయువుదరింద ఉంటాగువ విపుల అల్లోల కల్లోలవన్ను నాను తడెయబల్లె.”

01016010a ఊచుశ్చ కూర్మరాజానమకూపారం సురాసురాః।
01016010c గిరేరదిష్టానమస్య భవాన్భవితుమర్హతి।।

సురాసురరెల్లరూ కూర్మరాజ అకూపార⁵నల్లిగె హోగి “నిన్న బెన్న మేలె ఈ పర్వతవన్ను ఎత్తి హిడిదుకొళ్ళబేకు” ఎందు కేళికొండరు.

01016011a కూర్మేణ తు తథేత్యుక్త్వా పృష్టమస్య సమర్పితం।
01016011c తస్య శైలస్య చాగ్రం వై యంత్రేణేంద్రోఽభ్యపీడయత్।।

“హాగెయే ఆగలి” ఎందు ఆ ఆమెయు హేళలు అదర బెన్న మేలె ఇంద్రను ఒందు యంత్రద సహాయదింద ఆ పర్వతవన్ను ఎత్తి నిల్లిసిదను.

01016012a మంథానం మందరం కృత్వా తథా నేత్రం చ వాసుకిం।
01016012c దేవా మథితుమారబ్ధాః సముద్రం నిధిమంభసాం।
01016012e అమృతార్థినస్తతో బ్రహ్మన్సహితా దైత్యదానవాః।।

బ్రాహ్మణ! మందరవన్ను కడగోలన్నాగి మత్తు వాసుకియన్ను హగ్గవన్నాగి మాడికొండు దేవతెగళు దైత్య దానవరొడగూడి నీరే నిధియాగిద్ద సముద్రవన్ను అమృతక్కోస్కర కడెయతొడగిదరు.

01016013a ఏకమంతముపాశ్లిష్టా నాగరాజ్ఞో మహాసురాః।
01016013c విబుధాః సహితాః సర్వే యతః పుచ్ఛం తతః స్థితాః।।

ఒందుకడె నాగరాజన హెడెయన్ను మహా అసురరు హిడిదు ఇన్నొందెడె అదర బాలవన్ను సర్వ దేవతెగళు హిడిదు నింతిద్దరు.

01016014a అనంతో భగవాన్దేవో యతో నారాయణస్తతః।
01016014c శిర ఉద్యమ్య నాగస్య పునః పునరవాక్షిపత్।।

భగవాన్ అనంతను నారాయణ దేవనిద్దల్లియే నింతు ఇబ్బరూ నాగ వాసుకియ శిరవన్ను పునః పునః మేలెత్తి కెళగిళిసుత్తిద్దరు.

01016015a వాసుకేరథ నాగస్య సహసాక్షిప్యతః సురైః।
01016015c సధూమాః సార్చిషో వాతా నిష్పేతురసకృన్ముఖాత్।।

సురరింద జోరాగి ఎళెదాడల్పట్ట నాగ వాసుకియ బాయియింద ధూమ మత్తు జ్వాలెయిందొడగూడిద హవెయు హొరహొమ్మితు.

01016016a తే ధూమసంఘాః సంభూతా మేఘసంఘాః సవిద్యుతః।
01016016c అభ్యవర్షన్సురగణాన్ శ్రమసంతాపకర్శితాన్।।

ఆ హవెయు వించినిందొడగూడిద మేఘగళాగి, శ్రమసంతాపదింద బళలిద సురగణగళ మేలె మళెయన్ను సురిసితు.

01016017a తస్మాచ్చ గిరికూటాగ్రాత్ప్రచ్యుతాః పుష్పవృష్టయః।
01016017c సురాసురగణాన్మాల్యైః సర్వతః సమవాకిరన్।।

ఆ గిరికూటద కణివెగళల్లిరువ మరగళింద ఉదురుత్తిద్ద పుష్ప మాలెగళు సరాసురగణగళెల్లర ఆయాసవన్ను పరిహరిసిదవు.

01016018a బభూవాత్ర మహాఘోషో మహామేఘరవోపమః।
01016018c ఉదధేర్మథ్యమానస్య మందరేణ సురాసురైః।।

సురాసురరింద కడెయల్పడుత్తిద్ద మందరదింద మహామేఘఘర్జనెయంథహ మహా ఘోషవు కేళిబరుత్తిత్తు.

01016019a తత్ర నానాజలచరా వినిష్పిష్టా మహాద్రిణా।
01016019c విలయం సముపాజగ్ముః శతశో లవణాంభసి।।

అల్లిద్ద నానా జలచరగళు మహాద్రియింద పుడియాగి నూరారు సంఖ్యెయల్లి ఆ లవణాంభసి⁶యల్లి లయవాదవు.

01016020a వారుణాని చ భూతాని వివిధాని మహీధరః।
01016020c పాతాలతలవాసీని విలయం సముపానయత్।।

వరుణ లోకద వివిధ జీవిగళు మత్తు పాతాలతలవాసిగళు ఈ ఘర్షణెయల్లి లయవన్ను హొందిదవు.

01016021a తస్మింశ్చ భ్రామ్యమాణేఽద్రౌ సంఘృష్యంతః పరస్పరం।
01016021c న్యపతన్పతగోపేతాః పర్వతాగ్రాన్మహాద్రుమాః।।

తిరుగుత్తిరువ పర్వతద మేలిరువ మహాద్రుమగళు⁷ పరస్పర సంఘర్షిసి గూడుకట్టిద పక్షిగళొందిగె సాగరక్కె ఉరుళిదవు.

01016022a తేషాం సంఘర్షజశ్చాగ్నిరర్చిర్భిః ప్రజ్వలన్ముహుః।
01016022c విద్యుద్భిరివ నీలాభ్రమావృణోన్మందరం గిరిం।।

అవుగళ సంఘర్షదిందాగి అనేక బెంకిగళ భుగిలెద్దు ఆ మందర గిరియు మించినిందొడగూడిద కప్పు మోడదంతె కాణుత్తిత్తు.

01016023a దదాహ కుంజరాంశ్చైవ సింహాంశ్చైవ వినిఃసృతాన్।
01016023c విగతాసూని సర్వాణి సత్త్వాని వివిధాని చ।।

అల్లి వాసిసుత్తిరువ వివిధ పక్షి-ప్రాణిగళు, ఆనెగళు మత్తు సింహగళు ఎల్లవూ అదరల్లి సుట్టు హోదవు.

01016024a తమగ్నిమమరశ్రేష్ఠః ప్రదహంతం తతస్తతః।
01016024c వారిణా మేఘజేనేంద్రః శమయామాస సర్వతః।।

ఆగ అమరశ్రేష్ఠ ఇంద్రను భారీ మళెయన్ను సురిసి ఉరియుత్తిరువ అగ్నియన్ను శాంతగొళిసిదను.

01016025a తతో నానావిధాస్తత్ర సుస్రువుః సాగరాంభసి।
01016025c మహాద్రుమాణాం నిర్యాసా బహవశ్చౌషధీరసాః।।

ఆ మహాద్రుమగళల్లిరువ అంటు, స్రావ మత్తు ఔషధి రసగళు సాగరద నీరినొందిగె కలసి కరగిదవు.

01016026a తేషామమృతవీర్యాణాం రసానాం పయసైవ చ।
01016026c అమరత్వం సురా జగ్ముః కాంచనస్య చ నిఃస్రవాత్।।

అమృతత్వవన్ను పడెద ఆ మరగళ అంటు మత్తు కాంచనద రసవన్ను కుడిదు సురరు అమరత్వవన్ను పడెదరు.

01016027a అథ తస్య సముద్రస్య తజ్జాతముదకం పయః।
01016027c రసోత్తమైర్విమిశ్రం చ తతః క్షీరాదభూద్ ఘృతం।।

హాలే నీరాగిద్ద ఆ సముద్రదింద ఉత్తమ రసమిశ్రిత తుప్పవు ఉత్వన్నవాయితు.

01016028a తతో బ్రహ్మాణమాసీనం దేవా వరదమబ్రువన్।
01016028c శ్రాంతాః స్మ సుభృశం బ్రహ్మన్నోద్భవత్యమృతం చ తత్।।

ఆగ దేవతెగళెల్లరూ వరవన్నీయువ బ్రహ్మను ఉపస్థితనిద్దల్లిగె బందు హేళిదరు: “బ్రహ్మ! నావు అయాసదింద బళలిద్దేవె. ఇన్నూ అమృతవు దొరెయలిల్ల.

01016029a ఋతే నారాయణం దేవం దైత్యా నాగోత్తమాస్తథా।
01016029c చిరారబ్ధమిదం చాపి సాగరస్యాపి మంథనం।।

నారాయణ దేవనన్ను బిట్టు బేరె యావ దైత్య-నాగోత్తమరిందలూ ఈ సాగర మంథనవన్ను ముందువరెసలు సాధ్యవాగుత్తిల్ల.”

01016030a తతో నారాయణం దేవం బ్రహ్మా వచనమబ్రవీత్।
01016030c విధత్స్వైషాం బలం విష్ణో భవానత్ర పరాయణం।।

ఆగ బ్రహ్మను నారాయణ దేవనల్లి కేళికొండను: “విష్ణు! నిన్న పరాయణరాద ఇవరిగె బలవన్ను కరుణిసు.”

01016031 విష్ణురువాచ।
01016031a బలం దదామి సర్వేషాం కర్మైతద్యే సమాస్థితాః।
01016031c క్షోభ్యతాం కలశః సర్వైర్మందరః పరివర్త్యతాం।।

విష్ణువు హేళిదను: “ఈ కర్మదల్లి తొడగిరువ సర్వరిగూ బలవన్ను కొడుత్తిద్దేనె. మందరవన్ను ముళుగిసి సర్వరూ కడెయలు ప్రారంభిసి.””

01016032 సూత ఉవాచ।
01016032a నారాయణవచః శ్రుత్వా బలినస్తే మహోదధేః।
01016032c తత్పయః సహితా భూయశ్చక్రిరే భృశమాకులం।।

సూతను హేళిదను: “నారాయణన మాతుగళన్ను కేళి హొస శక్తియన్ను పడెద అవరు పర్వతవన్ను బళసి పునః కడెయలు ప్రారంభిసిదరు.

01016033a తతః శతసహస్రాంశుః సమాన ఇవ సాగరాత్।
01016033c ప్రసన్నభాః సముత్పన్నః సోమః శీతాంశురుజ్జ్వలః।।

నంతర, శతసహస్రాంశు సమాన, ప్రసన్న ప్రఖరవన్ను హొందిద, బెళగుత్తిద్ద శీతాంశు సోమ⁸ను సాగరదింద ఉత్పన్ననాదను.

01016034a శ్రీరనంతరముత్పన్నా ఘృతాత్ పాండురవాసినీ।
01016034c సురా దేవీ సముత్పన్నా తురగః పాండురస్తథా।।

నంతర ఘృతదింద పాండురవాసినీ శ్రీ⁹యు ఉత్పన్నళాదళు. నంతర సురాదేవి మత్తు శ్వేతతురగ¹⁰గళు ఉత్పన్నరాదరు.

01016035a కౌస్తుభశ్చ మణిర్దివ్య ఉత్పన్నోఽమృతసంభవః।
01016035c మరీచివికచః శ్రీమాన్నారాయణరోగతః।।

శ్రీమన్నారాయణన ఎదెయమేలె విరాజిసువ దివ్య కౌస్తుభ మణియూ కూడ అమృతదొందిగె ఉత్పన్నవాయితు.

01016036a ¹¹శ్రీః సురా చైవ సోమశ్చ తురగశ్చ మనోజవః। 01016036c యతో దేవాస్తతో జగ్మురాదిత్యపథమాశ్రితాః।।

ఆదిత్యన నిర్దేశనదంతె శ్రీ, సురా, సోమ మత్తు తురగగళు మనోవేగదల్లి దేవతెగళ బళి సేరిదరు.

01016037a ధన్వంతరిస్తతో దేవో వపుష్మానుదతిష్ఠత।
01016037c శ్వేతం కమండలుం బిభ్రదమృతం యత్ర తిష్ఠతి।।

అనంతర, దేవ ధన్వంతరియు అమృతదింద తుంబిద శ్వేత కమండలువన్ను హిడిదు ఎద్దు నింతను.

01016038a ఏతదత్యద్భుతం దృష్ట్వా దానవానాం సముత్థితః।
01016038c అమృతార్థే మహాన్నాదో మమేదమితి జల్పతాం।।

ఈ అత్యద్భుతవన్ను నోడి దానవరు అమృతక్కాగి “ఇదు నమ్మదు” ఎందు మహా నాదగైదరు.

01016039a ¹²తతో నారాయణో మాయామాస్థితో మోహినీం ప్రభుః।
01016039c స్త్రీరూపమద్భుతం కృత్వా దానవానభిసంశ్రితః।।

ఆగ ప్రభు నారాయణను మాయెయింద అద్భుత మోహినీ స్త్రీరూపవన్ను ధరిసి దానవరన్ను మరుళుమాడిదను.

01016040a తతస్తదమృతం తస్యై దదుస్తే మూఢచేతసః।
01016040c స్త్రియై దానవదైతేయాః సర్వే తద్గతమానసాః।।

మూఢచేతస దానవ దెత్యరెల్లరూ అవళల్లియే మనస్సన్నిట్టుకొండు, అమృతవన్ను ఆ స్త్రీయ కైగళల్లిట్టరు.”¹³

సమాప్తి

ఇతి శ్రీ మహాభారతే ఆదిపర్వణి ఆస్తీకపర్వణి అమృతమంథనే షోడషోఽధ్యాయః।
ఇదు శ్రీ మహాభారతదల్లి ఆదిపర్వదల్లి ఆస్తీకపర్వదల్లి అమృతమంథనదల్లి హదినారనెయ అధ్యాయవు.

---

1. మేరు పర్వతద ఐదు శిఖరగళల్లి మందరపర్వతవు పూర్వదిక్కిన శిఖర. ↩︎

2. యోజనెయు వేదకాలదల్లి బళసుత్తిద్ద దూరద అళతె. ఒందు యోజనెయు 12-15 కిలోమీటరుగళు ఎన్నబహుదు (4 కోశగళు=1 యోజనె; 1 కోశ=2-3.5 కిలో మీటర్ గళు). ↩︎

3. అనంతనిగె శేష, శేషనాగ మత్తు ఆదిశేష ఎన్నువ హెసరుగళూ ఇవె. ఇవను కద్రు మత్తు కశ్యపర మగ, నాగ. అవనిగె సహస్ర హెడెగళిద్దు, అవన ప్రతి బాయియిందలూ విష్ణువిన నామస్మరణె మాడుత్తా తన్న తలెయ మేలె సూర్య-గ్రహ-నక్షత్రగళింద కూడిద భూమండలవన్ను హొత్తిరువను ఎందు పురాణగళు హేళుత్తవె. ఆదిశేషను తన్న సురళియన్ను బిచ్చిదాగ కాలవు ముందువరెదు సృష్టియాగుత్తదెయెందూ పునః సురళికొండాగ కాల మత్తు సృష్టిగళు ఇల్లవాగుత్తదెయెందూ హేళుత్తారె. విష్ణువు తన్న యోగనిద్రెయల్లి శేషన మేలె మలగిరుత్తానె. శేష అనంతన ఎరడు అవతారగళు ప్రసిద్ధవాగివె – రామన తమ్మ లక్ష్మణనాగి మత్తు కృష్ణన అణ్ణ బలరామనాగి. ↩︎

4. సముద్రరాజ . ↩︎

5. పురాణగళ ప్రకార అకూపారను విష్ణువిన అవతార. ఈ ఆమెయ మేలె ఇడీ విశ్వవన్నే హొత్తిరువ దిగ్గజగళు ఇవె. ↩︎

6. సముద్ర . ↩︎

7. దొడ్ద దొడ్డ మరగళు ↩︎

8. చంద్ర. సముద్రమథన కాలదల్లి హుట్టిద చంద్రనన్ను శివను తన్న శిరదల్లి ధరిసిదను (విష్ణుపురాణ, అంశ 1, అధ్యాయ 9). ↩︎

9. శ్రీ అథవా లక్ష్మియు హుట్టిదాగ ఋషిగళు “హిరణ్యవర్ణాం హరిణీం” ఎన్నువ హదినైదు మంత్రగళింద కూడిద శ్రీ సూక్తదింద అవళన్ను స్తుతిసిదరు (విష్ణుపురాణ, అంశ 1, అధ్యాయ 9). ↩︎

10. ఉచ్ఛైశ్రవ . ↩︎

11. పారిజాతశ్చ తత్రైవ సురభిశ్చ మహామునే। జజ్ఞాతే తౌ తదా బ్రహ్మన్సర్వకామఫలప్రదౌ।। అర్థాత్: మహామునే! బ్రహ్మన్! అల్లియే సర్వకామఫలగళన్నూ నీడువ పారిజాత మత్తు సురభిగళు హుట్టిదవు ఎందు దక్షిణాత్య పాఠ కుంభకోణప్రతియల్లిదె. ↩︎

12. ఇదక్కె మొదలు నీలకంఠీయదల్లి ఈ శ్లోకగళివె: శ్వేతైర్దంతైశ్చతుర్భిస్తు మహాకాయస్తతః పరం। ఐరావతో మహానాగోఽభవద్వజ్రభృతా ధృతః।। అతినిర్మథనాదేవ కాలకూటస్తతః పరః। జగదావృత్య సహసా సధూమేఽగ్నిరివ జ్వలన్।। త్రైలోక్యం మోహితం యస్య గంధమాఘ్రాయ తద్విషం। ప్రాగ్రసల్లోకరక్షార్థం బ్రహ్మణో వచనాశ్చివః।। దధార భగవాన్కంఠే మంత్రమూర్తిర్మహేశ్వరః। తదాబ్రభృతి తేవంతు నీలకంఠ ఇతి శృతః।। ఏతత్తదద్భుతం దృష్ట్వా నిరాశా దానవాః స్థితాః। అమృతార్థే చ లక్ష్మ్యర్థే మహాంతం వైరమాశ్రితాః।। అర్థాత్: అనంతర నాల్కు బిళియ దంతగళిద్ద, మహాకాయ శ్రేష్ఠ ఐరావతవెంబ ఆనెయు సముద్రదింద హుట్టితు. అదన్ను వజ్రపాణి ఇంద్రను పడెదుకొండను. దేవ-దానవరు పునః పునః అతివేగదింద కడెయుత్తలే ఇద్దుదరింద కాలకూటవెంబ విషవు హుట్టితు. హుట్టిదొడనెయే అదు హొగెయింద కూడిద అగ్నియంతె ప్రజ్వలిసుత్తా సర్వజగత్తన్నూ క్షణమాత్రదల్లి ఆవరిసిబిట్టితు. అదర వాసనెయన్ను ఆఘ్రాణిసిదుదరిందలే ప్రపంచద ఎల్ల ప్రాణిగళూ మూర్ఛెగొండవు. ఒడనెయే బ్రహ్మను లోకకల్యాణార్థవాగి కాలకూట విషవన్ను ప్రాశనమాడువంతె పరశివనన్ను ప్రార్థిసిదను. అదరంతె శివను విషవన్ను నుంగిబిట్టను. మంత్రమూర్తి భగవాన్ మహేశ్వరను కాలకూటవిషవన్ను తన్న కంఠదల్లి ధరిసికొండను. అదరిందలే అవనిగె నీలకంఠనెంబ హెసరాయితు. శివను కుడియువాగ చెల్లిద విషవన్ను నాగగళు నెక్కిదుదరింద అవు విషమయవాదవు (విష్ణుపురాణ, అంశ 1, అధ్యాయ 9). ఆ పరమాద్భుతవన్ను నోడి దానవరు నిరాశెహొందిదరు. అమృతవన్నూ లక్ష్మియన్నూ పడెదుకొళ్ళబేకెందు అవరు తుంబా ఆశిసిద్దరు. ↩︎

13. ఇదర నంతర దాక్షిణాత్య కుంభకోణద ప్రతియల్లి ఈ శ్లోకవిదె: సా తు నారాయణీ మాయాధారయంతీ కమండలుం। ఆస్యమానేషు దైత్యేషు పంక్త్యా చ ప్రతి దానవైః। దేవానపాయయద్దేవీ న దైత్యాంస్తే చ చుక్రుషుః।। అర్థాత్: మాయెయ ఆ నారాయణియు కమండలువన్ను హిడిదు పంక్తిగళల్లి కుళితిద్ద దైత్య-దానవ-దేవతెగళిగె అమృతవన్ను బడిసలు తొడగిదళు. ఆదరె దైత్యరిగె వంచిసి అవళు దేవతెగళిగె మాత్ర అమృతవన్ను నీడిదళు. ఆగ దైత్యరు కోలాహలవన్నుంటుమాడిదరు. ↩︎